Een veilig thuis

Zoals je in de vorige blogs van Gert en mij hebt kunnen lezen zijn ijsberen afhankelijk van zee-ijs en verdwijnt hun habitat door klimaatverandering in hoog tempo. Slechts 14 procent van het Noordpoolgebied is nu officieel beschermd en maar een klein deel daarvan is oceaan het gebied dat zo belangrijk is voor het overleven van de ijsbeer. Het WWF werkt daarom samen met de lokale bevolking, overheden en bedrijven aan het opzetten van veilige gebieden in Rusland, Canada en andere regio's van de Noordpool voor ijsberen en overige pooldieren. Het is daarbij belangrijk dat er zowel gebieden worden beschermd waar de dieren nu afhankelijk van zijn, maar ook de gebieden die in de toekomst waarschijnlijk nog een veilig thuis voor ze kunnen bieden. Om te bepalen waar die gebieden liggen wordt er gekeken naar klimaat- en zee-ijs modellen, die voorspellen hoe de temperaturen en verdeling van zee-ijs er in de toekomst uit zullen zien. Een goed voorbeeld van zo’n gebied is ‘the Last Ice Area’. Dit gebied beslaat de noordelijke delen van Canada en Groenland en heeft een oppervlakte ter grootte van ongeveer Spanje en Frankrijk bij elkaar. De ijsmodellen geven aan dat dit één van de grootste gebieden is waar op lange termijn in de zomer nog zee-ijs te vinden zal zijn. Het zal in de toekomst belangrijk zijn voor diersoorten, zoals de ijsbeer die afhankelijk zijn van zee-ijs om te kunnen overleven. Ook voor de lokale bevolking is het een belangrijk gebied voor traditionele jacht en visserij.

Samen met lokale organisaties, overheden en bevolking wordt er een beheersstrategie opgesteld voor dit gebied waardoor er in de behoeften van zowel natuurbescherming, lokale bevolking en nationale economie voorzien kan worden. Er zullen delen van het gebied worden aangewezen waar geen industriële ontwikkeling plaats mag vinden, er zullen bijvoorbeeld belangrijke migratieroutes voor walvissen worden gesloten worden voor scheepvaart. In andere, minder kwetsbare delen van het gebied kan scheepvaart dan wel worden toegestaan. Het wordt dus een soort mozaïek van beheersmaatregelen.

Dit soort initiatieven worden ook ontwikkeld in andere Arctische landen. In Rusland heeft het WWF een analyse uitgevoerd die aangeeft welke gebieden er een beschermde status zouden moeten krijgen om zo de gehele breedte van biodiversiteit en ecologische functies in stand te kunnen houden – een ecologisch netwerk van beschermde gebieden. En het werkt! In januari van dit jaar is Beringia National Park (1.800.000 ha – bijna anderhalf keer de Provincie Utrecht!) in het uiterste oosten van Siberië aan dit groeiende netwerk toegevoegd! Inmiddels zijn in Arctisch Rusland al 450 beschermde gebieden met een totaal oppervlak van 95 miljoen hectare, dat is ongeveer 16% van het Russische landoppervlak dat deel uitmaakt van het Arctisch gebied.

Een van de meest urgente zaken is dat de gebieden die van belang zijn voor ijsberen goed beschermd worden. Denk daarbij aan de kuststreken waar vrouwtjes hun jongen krijgen in een sneeuwhol. De Arctic Home Campaign ondersteunt het werk van WWF Rusland om juist deze gebieden goed te beschermen!

Door gebieden die belangrijk zijn voor het voortbestaan van de ijsbeer en andere Arctische soorten beter te beheren en te anticiperen op de veranderingen in de gebieden, kunnen we de soorten de gelegenheid geven zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden in hun eigen tempo.